Świat się zmienia, a za tym idzie też nieunikniony rozwój technologii. Wraz z dostępem do Internetu i rozwijającą się technologią komunikacji, powstają nie tylko możliwości stałego kontaktu ze światem, ale także powstaje przestrzeń, w której dochodzi do nagminnego krzywdzenia, a wg. statystyk dotyka to przede wszystkim kobiet i dziewcząt. Zapraszamy na konferencję poświęconą przemocy wobec kobiet w cyberprzestrzeni, która już 15 września odbędzie się w Sejmie RP.
Pobierz zaproszenie >
Potwierdź uczestnictwo >
Co, jeśli nie możemy się uporać z epidemią przemocy wobec kobiet i dziewcząt, ponieważ nie potrafimy wyraźnie nazwać ani zbadać problemu? Co, jeśli nie możemy podjąć wszechstronnych oraz skutecznych działań przeciwko aktom przemocy, ponieważ nie opisujemy ich w sposób, który pokazywałby występujące między nimi związki? (…) A jeśli skargi całych rzesz maltretowanych i wykorzystywanych kobiet były lekceważone? A jeśli przemoc wobec kobiet tak bardzo wrosła w tkankę naszego codziennego życia, że w ogóle przestaliśmy ją zauważać? A jeśli nasze znieczulenie na mizoginię – wszechobecną, lecz występującą w małych dawkach – uniemożliwia nam rozpoznanie poważnego kryzysu?
Pytania te zadaje autorka Laura Bates (O mężczyznach, którzy nienawidzą kobiet), której książka stanowi pretekst do rozmowy o tym z jakimi trudnościami zmagają się dziś kobiety, między innymi w świecie cyfrowym.
Jakie formy przybiera krzywdzenie w internecie?
Formy krzywdzenia w cyberprzestrzeni mogą być różnorakie. Nękanie w Internecie najczęściej obejmuje otrzymywanie obraźliwych wiadomości lub wideo o charakterze seksualnym, podszywanie się pod kogoś, preparowanie zdjęć z cudzym wizerunkiem bez zgody tej osoby, ale może też sprowadzać osobę do bycia celem krzywdzących zachowań na portalach społecznościowych. Tego rodzaju ataki docelowo mają zniechęcać kobiety do większej aktywności w życiu publicznym i politycznym w obawie przed taką formą przemocy, a ponieważ są anonimowe, docierają do dużej grupy odbiorców i mają na celu uciszenie pokrzywdzonych.
Cyberprzemoc nierzadko idzie w parze z innymi formami przemocy takimi jak przemoc fizyczna, seksualna, psychiczna i ekonomiczna. Jak wskazują międzynarodowe badania przeprowadzone przez UN Women, kobiety są 27 razy bardziej narażone na cyberprzemoc niż mężczyźni, a aż 73% kobiet na świecie doświadczyło przynajmniej jednej formy przemocy w Internecie.
W relacjach partnerskich cyberprzemoc przybiera różne formy, takie jak stalking online, rozpowszechnianie intymnych treści bez zgody czy groźby internetowe. Społeczeństwo wciąż jest nieświadome skali występowania przemocy w świecie wirtualnym, choć w skutkach dla pokrzywdzonych jest tak samo dolegliwa i podobnie długofalowa jak krzywdzenie w świecie rzeczywistym.
Co na temat przemocy wobec kobiet mówią badania?
Jak wynika z badań Amnesty International opublikowanych w 2017 r. 25% użytkowniczek Internetu w wieku 18 – 34 lat, w Polsce doświadczyła cyberprzemocy przynajmniej raz. Zwykle były to seksistowskie czy przemocowe komentarze wobec nich. Przeważająca większość respondentek (78%) czuła bezradność i osamotnienie w obliczu cyberprzemocy. Większość doświadczyła też obniżenia samoceny i pewności siebie oraz poczucia izolacji. Zaskakujący może być wynik dotyczący sprawców: prawie połowa kobiet powiedziała, że była to osoba w jakiś stopniu jej znana. 9% wskazała jako sprawcę byłego lub obecnego partnera.
78% procent polskich użytkowniczek Internetu czuła bezradność i osamotnienie w wyniku ataku.
Badanie Amnesty International wykazało, że 76% kobiet, które doświadczyło cyberprzemocy zmieniło sposób korzystania z mediów społecznościowych. 32% przyznało, że przestało wyrażać swoje opinie w niektórych kwestiach na skutek cyberprzemocy.
Z kolei wg badania Eurobarometru z 2024 r. wynika, że około trzy czwarte ankietowanych jest zdania, że jeśli kobiety dzielą się swoimi opiniami w mediach społecznościowych, nie oznacza to, że powinny akceptować seksistowskie, poniżające lub obraźliwe odpowiedzi. Skąd więc tak duża skala zjawiska cyberprzemocy, jeśli tak wielu z nas sprzeciwia się poniżaniu kobiet w sieci.
Cel konferencji
Wyniki badań, ale też relacje kobiet i dziewcząt doświadczających przemocy w sieci, są druzgocące i obliguje nas jako społeczeństwo do szukania sposobów radzenia sobie ze skalą zjawiska. Niech ta dyskusja będzie początkiem realnych zmian, które zapewnią kobietom i dziewczętom bezpieczeństwo, także w świecie cyfrowym. Niech zaprowadzi nas do metod wychwytywania zagrożeń i znalezienia interdyscyplinarnych rozwiązań zmierzających do przeciwdziałania cyberprzemocy wobec kobiet. Potrzeba nam dziś skutecznych rozwiązań zarówno na gruncie prawa krajowego, jak i unijnego, wymiernej odpowiedzialności karnej sprawców, odpowiedzialności platform cyfrowych, a także powszechnej i łatwo dostępnej edukacji, które wszystkie razem przełamią bariery społeczne i błędne wyobrażenie o znikomych skutkach przemocy w środowisku cyfrowym.
Komitet honorowy konferencji
- Monika Wielichowska – Wicemarszałkini Sejmu RP
- Magdalena Biejat – Wicemarszałkini Senatu RP
- Katarzyna Kotula – Ministra ds. Równości, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów
- Katarzyna Ueberhan – Przewodnicząca Sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny
- Monika Rosa – Przewodnicząca Sejmowej Komisji ds. Dzieci i Młodzieży
- Danuta Wawrowska – Kongres Kobiet
- Anna Świątkowska-Gałkiewicz, Prezeska Fundacji Czas Kobiet
Komitet naukowy konferencji
- prof. dr hab. Mirosław Grewiński – Przewodniczący, Rektor Uczelni Korczaka, Prezes Polskiego Towarzystwa Polityki Społecznej
- prof. UAM dr hab. Iwona Chmura-Rutkowska – Wiceprzewodnicząca, Uniwersytet Adama Mickiewicz w Poznaniu
- prof. dr hab. Dariusz Tworzydło – Wiceprzewodniczący, Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii Uniwersytetu Warszawskiego, Kierownik Katedry Komunikacji Społecznej i Public Relations
- dr Joanna Lizut – Prorektorka Uczelni Korczaka
Komitet organizacyjny konferencji
- Joanna Napierała – Przewodnicząca, Fundacja Czas Kobiet
- Honorata Kostro – Fundacja Czas Kobiet
- Dr Konrad Ciesiołkiewicz – Wiceprzewodniczący, Uczelnia Korczaka w Warszawie
- Katarzyna Komoniewska
- Dr Marcin Bednarczyk
- Paweł Rabiej – Pełnomocnik Rektora Uczelni Korczaka
- Joanna Szczepaniak – Uczelnia Korczaka
- Ewelina Pietrzak – Uczelnia Korczaka
Pobierz zaproszenie >
Potwierdź uczestnictwo >
Organizatorzy
